Quyển sách này tôi viết nó ra đã trên mười năm, trong hồi “gió bụi mịt mờ”… Tôi không bao giờ dám nghĩ nó có thể xuất bản được trong khi nhân loại đang sống phập phổng bên miệng núi lửa, nó lăm le bùng nổ không biết giờ phút nào: Lòng tham dục của con người đã đến cực độ… Bởi vậy, bàn đến “cái dũng của thánh nhân” lúc này không khéo lại đi làm cái chuyện nghịch đời.
Thế mà hôm nay, “cái dũng của thánh nhân” lại còn được một tiếng dội thâm sâu nơi tâm hồn một vài bạn như ông Phạm Văn Tươi, thật đã làm sống lại nơi lòng tôi một đôi hy vọng. Cái cao vọng của tôi chỉ gây được nơi lòng các bạn sự ngưỡng mộ những cái gì hay đẹp thôi. Được bao nhiêu đó cũng đã là đủ lắm rồi.
Trong cái đời bẩn chật nghèo nàn của tinh thần ta, ta không có chút quyền gì thỉnh thoảng phóng tầm con mắt ta xa hơn và cao hơn nữa hay sao? Người ta sẽ bảo: “Cái dũng của thánh nhân chỉ là Mộng”. Vâng! Một cái mộng, và là một cái mộng tuyệt đẹp như muôn vàn mộng khác. Người ta há đã chẳng bảo: “Đẹp như Mộng”? Vậy chứ lý tưởng là gì, nếu không phải là Mộng? Ngày nào trên thế gian này con người hết đeo đuổi theo một cái mộng gì, ngày ấy cuộc tiến hóa của loài người cũng sẽ dứt hẳn, mà đời sống của mỗi một người trong chúng ta cũng đến lạt lẽo vô vị như nước ốc. Miễn là mộng của ta đừng phải là ảo mộng thì thôi. Nhưng nếu ‘Cái dũng của Thánh nhân” đã có những người trước ta họ thành tựu rồi, thời sao có thể gọl là ảo mộng được, trong khi ta cũng là Người như họ?
Thu Giang NGUYỄN DUY CẦN, Sài thành, ngày 13 tháng 8 năm 1951
Mục lục
Lời nói đầu
Phi lộ
Tựa
Phần thứ nhất:
Chương thứ Nhất: CÁI DŨNG CỦA THÁNH NHÂN
Chương thứ Hai: SÚC TÍCH KHÍ LỰC
Chương thứ Ba: THÁI ĐỘ và CỬ CHỈ
Chương thứ Tư: LỄ ĐỘ
Chương thứ Năm:
A. ẢNH HƯỞNG CỦA HOÀN CẢNH
B. TIẾT ĐIỆU ĐIỀU HÒA
Chương thứ Sáu: PHÒNG SỰ BẤT NGỜ
Phần thứ hai:
Chương thứ Nhất: TINH THẦN ĐỘC LẬP
Chương thứ Hai: TRÁCH NHIỆM
Chương thứ Ba: ÁM THỊ
Chương thứ Tư: ĐỪNG NÓI SAI
Chương thứ Năm: TRÍ TƯỞNG TƯỢNG
Chương thứ Sáu: CÁCH PHÁN ĐOÁN VỀ SỰ ĐỜI
Kết luận
Phụ lục:
– Phương pháp tĩnh tọa của Cương Điền
– Điềm đạm cách ngôn
Về Tác giả
NGUYỄN DUY CẦN, hiệu là Thu Giang, sinh năm 1907 tại Mỹ Tho, Tiền Giang. Ông là học giả nổi tiếng vào những năm 50 – 60 của thế kỷ trước, cùng thời với học giả Nguyễn Hiến Lê.
Năm 1935, ông xuất bản cuốn sách đầu tay Duy Tâm và Duy Vật, sau đó là hàng loạt các cuốn khác như: Toàn Chân Triết Luận,Thanh Dạ Văn Chung, Cổ Nhân, Liệt Tử Xung Hư Chân Kinh.v.v. Năm 1946, ông lên Sài Gòn tiếp tục viết sách. Trong thập niên 50, ông nồi tiếng với một loạt các tác phẩm như: Cái Dũng Của Thánh Nhân, Tôi Tự Học, Óc Sáng Suốt, Thuật Tư Tưởng,Thuật Yêu Đương.v.v. Sách của ông bao gồm các thể loại học làm người, nghệ thuật sống, chuyên khảo, Dịch Đạo. Ngoài ra ông còn tham gia viết báo và dạy học. Ông từng là Giáo sư của Trường Đại học Vạn Hạnh, và là Trưởng khoa Triết Đông của Trường Đại học Văn Khoa Sài Gòn (nay là Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn TP. HCM).
Những năm cuối đời, Thu Giang không tiếp tục viết sách mà lui về ở ẩn. Năm 1991, ông chuyển về sống ở quận Bình Thạnh và mất tại đây vào năm 1998, để lại cho đời nhiều bộ sách có giá trị.
Cảm nhận
“Ngày nay mà nói về “cái Dũng” hẳn có nhiều bạn trẻ sẽ hiểu đơn giản rằng dũng là sức mạnh, sự can đảm… hoặc giả đơn giản hơn dũng chỉ là sức mạnh của cơ bắp, của vũ lực, là chiến thắng đối phương cho bằng được. Hiểu như thế quả nhiên là thiếu sót.
Cái Dũng được học giả Nguyễn Duy Cẩn bàn trong sách này có một ý nghĩa hoàn toàn khác, cái dũng ở đây là sự bình tĩnh tuyệt vời mà tác giả gọi là tính điềm đạm, tức là loại sức mạnh tinh thần, chính loại sức mạnh này mới thực sự giúp cho con người làm được những việc lớn lao hơn. Với quan niệm này thì “cái dũng của thánh nhân” không phải là cái gì quá cao xa, mơ mộng phi thực tế mà nó rất gần gũi, rất cụ thể. Nếu có ý chí và quyết tâm thì ai cũng có thể rèn luyện được.
Xã hội vật chất ngày càng phát triển nhưng những giá trị tinh thần không phải lúc nào cũng tiến theo song hành, đôi khi còn đi thụt lùi và vì thế mà gây biết bao nhiêu hỗn loạn, động loạn trong xã hội cũng đều từ nguyên nhân sâu xa đó, nên hôm nay bàn vế “cái dũng của thánh nhân hẳn không phải là một việc lỗi thời, trái tiết mà nó thật sự cần thiết và vô cùng cấp bách. Vì thế tôi rất hoan nghinh việc tái bản Cái Dũng Của Thánh Nhân của cụ Thu Giang Nguyễn Duy Cần và xin hân hạnh giới thiệu đến bạn đọc.”
Lương y VÕ PHƯỚC HƯNG, Tiết Lập xuân, năm Nhâm Thìn 2011,
“Đây là quyển sách chỉ dạy cách tu thân để có được một tinh thần quý báu nhất trong một đời người: tính điềm đạm – trầm tĩnh trước mọi hoàn cảnh, mọi thời cuộc. Tâm bất biến giữa dòng đời vạn biến. Giống như nhận định của một bậc đại trí khi xưa: Dưới trời này, không gì quý bằng những con người điềm đạm chí cực. Quyển sách này bàn về con người đại dũng ấy.”
Tâm Thái Hòa
Đánh giá
Chưa có đánh giá nào.